Odkryj Szczecin z lotu ptaka!
DZIELNICE SZCZECINA
Z DRONA
Zapraszamy!

DZIELNICE I OSIEDLA SZCZECINA

Szczecin – miasto na prawach powiatu, stolica i największe miasto województwa zachodniopomorskiego, położone nad Odrą oraz jeziorem Dąbie. Szczecin jest trzecim pod względem zajmowanej powierzchni (300,55 km² z czego prawie 24% zajmują grunty pod wodami) i siódmym pod względem liczby ludności miastem Polski z liczbą mieszkańców, wynoszącą 405 413 (stan na dzień 30 czerwca 2016 roku). Szczecin jest podzielony na cztery dzielnice - Północ, Śródmieście, Zachód i Prawobrzeże. Te z kolei są podzielone na 37 osiedli administracyjnych. Obecny podział administracyjny funkcjonuje od 1990 roku z niewielkimi zmianami granic osiedli i dzielnic. W obiegu potoczym osiedla nazywane są dzielnicami.

Metryczka

  • Widownia: 41409
  • Produkcja: AlfaTV 2016
  • Zdjęcia: Bartosz Semanycz
  • Montaż: Grzegorz Lickiewicz
  • Realizacja: Ryszard Sielicki

Opis

Załom-Kasztanowe to osiedle położone na północno-wschodnim krańcu dzielnicy Prawobrzeże w otoczeniu Puszczy Goleniowskiej. W jego skład wchodzą  osiedla - Załom i Kasztanowe. Zamieszkuje tam ponad 3600 osób.


Pierwsza wzmianka o Załomiu pochodzi z wieku XVIII. W ramach kolonizacji wewnętrznej ,wydzielono w roku 1747 z posiadłości miejskich Dąbia 1439 mórg ziemi uprawnej oraz 1833 morgi lasów i pastwisk i na tym obszarze założono wieś kolonizacyjną. Pierwsi koloniści pochodzili z Holandii. W następnych latach liczba indywidualnych gospodarstw wzrosła do 38, uprawiających 576 mórg. Na reszcie terenów zamieszkiwało sporo robotników i rzemieślników: 1 krawiec, 1 szewc, 1 piekarz, 1 kupiec spożywczy i oberżysta.


Słabe ziemie nie sprzyjały jednak rozwojowi wsi. Nie można było wykorzystać łąk ,ponieważ często były zalewane wadą, mimo to hodowla bydła była duża. W 1864 roku we wsi było 50 koni, 200 krów, 25 owiec, 10 świń. Część mieszkańców za główne swoje zajęcie przynoszące dochód uważało rybołówstwo. We wsi wybudowano wiatrak holenderski. Na terenie Załomia występowały również źródła słone. Wzmianki o warzeniu soli w Dąbiu pochodzą już z XII wieku , korzystało ono z solanek leżących w wąwozie między Załomiem, a łąkami nad jeziorem Dąbie. Po dawnych solankach pozostała nazwa topograficzna Solanki.


W 1822 roku wzmiankowany był tutaj folwark, należący do Schrodera , który liczył 210 ha ziemi o profilu hodowlanym.  W latach 30-tych XX wieku folwark należał do Paula Schrodera i  było to gospodarstwo mleczarskie. We wsi znajdował się kościół z cmentarzem  i stacja kolejowa.


Dawniej znajdował się we wsi ryglowy kościół oraz XIX-wieczny cmentarz. Zostały one usunięte, a na miejscu tym zbudowano kościół pw. Przemienienia Pańskiego oraz plebanię.


W Załomiu w latach 30-tych XX wieku powstała fabryka.
W 1934r. szczecińska firma Stoewer-Werke uruchomiła w Załomiu produkcję silników, do wytwarzanych przez siebie samochodów. Od 1938 roku zakład został przejęty przez Pommersche Motorenbau GmbH (PoMo), z siedzibą przy Seeweg 16 / ul. Żaglowa 16 w Dąbiu - dziś w tym budynku mieści się przedszkole. Firma na mocy licencji, rozpoczęła seryjną produkcję silników lotniczych, jako kooperant Junkers & Co. Warmwasser-Apparatefabrik w Dessau. W okresie rozbudowy niemieckich sił powietrznych Luftwaffe, zakład zwiększał produkcję w miarę wzrostu liczby samolotów oraz wprowadzania nowych modeli.


Wybuch II wojny światowej jeszcze bardziej zintensyfikował produkcję. W zakładzie pracowało kilka tysięcy pracowników (od 3 do 5 tysięcy). Poza Niemcami zatrudnieni byli Polacy, Holendrzy, Duńczycy, Czesi, Francuzi, Anglicy i inne narodowości. Wszyscy obcokrajowcy mieszkali w drewnianych barakach (Arbeitslager Arnimswalde), zlokalizowanych obok fabryki. Niemcy zatrudnieni w tej fabryce mieszkali w domkach zlokalizowanych obok zakładu oraz w specjalnie wybudowanym osiedlu w lesie pomiędzy Załomiem a Kliniskami. Na terenie zakładu każdy pracownik przypisany był do swojego miejsca pracy i nie wolno mu było bez specjalnego zezwolenia przemieszczać się do innej hali. W czasie wolnym od pracy mogli się oni poruszać po okolicy z możliwością odwiedzania Dąbia. Każdy posiadał dokument stwierdzający zatrudnienie w fabryce. Biorąc pod uwagę ogromne znaczenie całego regionu przemysłowego Szczecina (stocznie, fabryka benzyny syntetycznej w Policach, fabryka w Załomiu) wojska alianckie dokonały w dniu 11 kwietnia 1944 r. nalotów na cele przemysłowe północnych Niemiec - na samą fabrykę w Załomiu spadło ok. 85 ton bomb odłamkowo-burzących oraz zapalających. W wyniku bombardowań fabryka została poważnie zniszczona, a dostawy do zakładów Junkers części oraz wyremontowanych silników zostały niemalże wyeliminowane, zdecydowanie zmniejszając tym samym siłę rażenia Luftwaffe.
Po wojnie zakład początkowo był w posiadaniu wojsk radzieckich, a następnie władze polskie zorganizowały tu składowisko złomu metalowego. Następnie zakład przejęły Państwowe Zakłady Zbożowe (PZŻ), które w ocalałych elementach hal fabrycznych składowały zboże. W roku 1957 w Centralnym Zarządzie Przemysłu Kablowego zapadła decyzja o budowie nowej fabryki. Zdecydowano, że najwłaściwszym będą obiekty po byłej niemieckiej fabryce przemysłu lotniczego w Załomiu. O tworzeniu państwowego przedsiębiorstwa pod nazwą: "Szczecińskie Zakłady Wytwórcze Materiałów Elektrotechnicznych w Budowie" poinformowano w zarządzeniu ministra przemysłu ciężkiego w dniu 12 sierpnia 1957 r. Przekazanie 300 hektarowego terenu przez PZŻ nowemu przedsiębiorstwu nastąpiło 09 listopada 1957 r. Na początku produkowano przewody o prostej konstrukcji, z czasem większość produkcji stanowiły przewody o wysokim stopniu zaawansowania technologicznego. Uruchomiono szkołę przyzakładową, zaczęto werbować pracowników z kraju. Powstał hotel robotniczy, osiedla zakładowe, przedszkola, szkoły, przychodnia, klub fabryczny. W 1960 roku zakład zyskał nazwę Fabryki Kabli "Załom" i pod tą nazwą funkcjonował do początku XXI wieku, z krótką przerwą w latach 1976-1979, kiedy nosił nazwę Fabryka Przewodów Elektrycznych "EMA Załom". W lutym 1989 roku, w wyniku fuzji trzech największych kablowni w Polsce, zakład wszedł w skład grupy "Elektrim - Kable Polskie" S.A. Rok 2002 natomiast zaowocował przejęciem grupy przez "Tele-Fonika KFK" S.A. Powstała grupa "Tele-Fonika Kable" S.A., a sama fabryka w Załomiu - przyjęła nazwę nowej spółki stając się jej zakładem produkcyjnym - powstał Zakład Szczecin.

W 2008 roku firma znacznie ograniczyła produkcję, a z 800-osobowej załogi pracę straciło 600 pracowników. Spośród 14 budynków zakładu został już tylko jeden – reszta została wyburzona.


Obecnie na terenie fabryki powstaje park logistyczny. Panattoni Development Company buduje 35,5 tys. m kw. magazynów. Każdy z obiektów wyposażony zostanie w doki rozładunkowe, bramy wjazdowe z poziomu "0", a także obszerne place manewrowe i dodatkowe miejsca parkingowe. Wiadomo już, że na 11 tys. m kw. Panattoni Park Szczecin bazę logistyczną ulokuje największy szwedzki dystrybutor akcesoriów i odzieży motocyklowej – Pierce AB. W Polsce firma prowadzi już sklepy internetowe XLmoto.pl i 24mx.pl. Magazyn w Panattoni Park Szczecin zastąpi dotychczas wykorzystywane magazyny w Niemczech, Francji oraz Szwecji. Stąd produkty szwedzkiej firmy będą dystrybuowane do Polski, Niemiec i Skandynawii.

Osiedle Mieszkaniowe Kasztanowe

19 lipca 1983 roku położono kamień węgielny pod budowę osiedla, roboczo określanego jako Załom II. Rok później do nowych mieszkań, wprowadziły się pierwsze 72 rodziny pracowników Fabryki Kabli „ZAŁOM”. Dzisiaj w upadłym zakładzie pracuje ich tylko garstka, a Osiedle Kasztanowe liczy przeszło 3 tyś. mieszkańców.
Zanim osiedle nazwane zostało „Kasztanowe” w fabryce został ogłoszony konkurs w ramach którego wybierana była nazwa. Powołana wówczas komisja miała spory problem z wyborem propozycji. Część nawiązywała do położenia osiedla: „Zalesie”, „Zacisze”, „Ciche”, „Zdrojowe”, „Zielone”, „Kwiatowe”, „Sosnowe”, „Wrzosowe”, „Kasztanowe”. Były też: „22 Lipca”, „Budowniczych PRL”, „Robotnicze”, „Kablowe”, „Młodych”, „Nadziei” czy „Spełnionych Nadziei”. 

Budowa osiedla w latach 80-tych, ściśle wiązała się z rozwojem Fabryki Kabli. W szczecińskiej prasie można było znaleźć ogłoszenia, z ofertami podjęcia pracy przez małżeństwa, w zamian za mieszkanie. W ciągu kilku lat powstało blokowisko, szczególnie atrakcyjne ze względu na spokój i czyste otoczenie. Powstała też „kolonia” domków jednorodzinnych i cała infrastruktura bez której przekazanie mieszkań na osiedlu było by nie możliwe. Uruchomiono m.in. przepompownie ścieków, doprowadzono z fabryki ciepłociąg oraz wybudowano hydrofornię. 


W grudniu 1985 roku na Osiedle Mieszkaniowe Kasztanowe zaczęły kursować autobusy linii nr „77”, a w roku 1987 otwarto przedszkole. 

Gdy w 1983 roku rozpoczynano budowę os. mieszkaniowego Kasztanowe, snuto dalekosiężne plany. W przyszłości miało tu powstać zaplecze kulturalno-sportowe, a nawet szkoła. Na początku lat 90-tych, gdy właścicielem fabryki została prywatna firma, rozbudowę osiedla natychmiast wstrzymano. 
 


Skomentuj na Facebooku

Użytkownik ponosi pełną odpowiedzialność za treści komentarzy dodanych na stronie.

Redakcja portalu Polska Telewizja Internetowa nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy zamieszczanych przez użytkowników.

Komentarze

DZIELNICE SZCZECINA 360°

Kliknij, przytrzymaj przycisk i przesuń myszkę, aby podziwiać widoki lotnicze.
Kliknij na nazwę osiedla, aby zobaczyć film z lotu ptaka!